คำศัพท์ภาษาไทยถิ่นใต้สำเนียงตากใบ (เจ๊ะเห) หมวดของคำสิ่งของ

        คำศัพท์ภาษาไทยถิ่นใต้สำเนียงตากใบ (เจ๊ะเห) หมวดของคำสิ่งของ

ก	หมวดของคำสิ่งของ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ก้นขวด		ร็อกขี่ค้วด	น. ส่วนล่างของภาชนะของขวด
กรง		กร๋ง	น. สิ่งที่ทำเป็นซี่ สำหรับขังนกเป็นต้น
กรรไกร		กือไกร๋,ตือไกร๋	น.ตะไกร
กรวด		กร๊วด	น.หินก้อนเล็ก โตกว่าเม็ดทราย
กรวย		กร๋วย	น.ของกลมมียอดเรียวแหลม
กระจก		กือจ็อก	น. แก้วที่เป็นแผ่น
กระจ่า		กือหวัก,จือหวัก,ตือหวัก	น.เครื่องใช้ตักแกงหรือตักข้าว ทำด้วยกะลามะพร้าวมีด้ามถือ
กระจาด		กือจ๊าด,กือแจ๋ง	น.ภาชนะสานปากกว้างก้นสอบ สัณฐานเตี้ย
กระชัง		กือชัง	น.ที่ขังปลาเลี้ยงในน้ำ
กระชุ		กือฉุ	น.ภาชนะสานรูปกลมสูงใช้บรรจุนุ่นหรือถ่านต้นกระทุ
กระเชอ		กือเชอ	น.ภาชนะสานชนิดหนึ่งคล้ายกระบุงก้นสอบปากาย ; อัตราตวงของโบราณ เท่ากับ 5 ทะนานและ 5กระเชอ เป็น1สัด
กระเช้า		กือช่าว	น.ภาชนะสานมีหูสำหรับห้อยและหิ้วบางอย่างก็ใช้ตั้ง
กระแซง		กือแซง	น.เครื่องบังแดดฝนที่เย็บด้วยใบเตยหรือใบจาก
กระด้ง		กือดัง	น.ภาชนะสานรูปแบบกลมสำหรับฝัดข้าว
กระดาน		กือด๋าน	น.ไม้เป็นแผ่นๆ
กระดาษ		กือด๊าด	น.;วัตถุเป็นแผ่นบางๆทำจากเศษผ้าหรือฟางหรือเปลือกไม้และหญ้าบางชนิด ใช้เขียนหรือพิมหนังสือ
กระดุม		กือดุ๋ม โหลกกือดุ๋ม	น.เครื่องกลัดกับส่วนต่างของเสื้อ้าไม่ให้แยกออกจากกัน
กระเดื่อง		คร็อกเยี๊ยบ	น.เครื่องตำข้าวชนิดหนึ่งใช้เท้าเยียบปลายกระเดื่องแล้วถีบให้กระดก
กระโดง		กือโด๋ง,เสารกือโด๋ง	น.เสาเรือใบ
กระได		กือได๋	น.บันได สิ่งที่ทำเป็นขั้นสำหรับก้าวขึ้นลง
กระต่าย		แหล็กคู้ด	น.เครื่องมือตอกลวดเป็นันบนหน้ากระดานใช้ขูดมะพร้าวที่กระเทาะเปลือกแล้ว
กระติก		กือติก	น.ภาชนะสำหรับใส่น้ำแข็งใช้เวลาเดินทาง
กระถาง		กือถาง	น.ภาชนะปากกว้าง รูปอย่างถังสำหรับปลูกต้นไม้หรือใส่น้ำและอื่น
กระโถน		กือโถน	น.ภาชนะสำหรับบ้วนน้ำและทิ้งของต่าง ที่ไม่ต้องการ ทำด้วยโลหะก็มี ทำด้วยกระเบื้องก็มี

ภาษากลาง	ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
กระทู้	กือโท่	น.เสารั่ว
กระบวย	กือบ๋วย	น.ภาชนะสำหรับตักน้ำที่ทำมาจากกะลามะพร้าว
กระบอก	กือบ๊อก	น.ไม้ที่ตัดเป็นท่อนและของอื่น ที่มีรูปคล้ายคลึง เช่นกระบอกปืน กระบองข้าวเหนียวหลาม เป็นต้น
กระบอง	กือบ๋อง	น.ไม้สั้น รูปทรงกลมก็มี เหลี่ยมก็มี ลักษณะคล้ายพลองแต่สั้นกว่า
กระบะ	กือบ๊ะ	น.ภาชนะไม้ก้นแบบมีขอบใช้อย่างถาด  และชื่อรถชนิดหนึ่งใช้บรรทุกสิ่งของทำตัวถังอย่างกะบะเรียกว่า “รภกะบะ”
กระบี่	กือบี๊	น.มีดเหมือนดาบมีฝักที่ดามถือมีโกร่ง
กระเบื้อง	กือเบื^อง	น.ของที่ทำด้วยดินหรือวัตถุอย่างอื่น เป็นแผ่นใช้มุงหลังคา ปูพื้น
กระป๋อง	กือป๋อง	น.ภาชนะที่ทำมาจากโลหะใช้บรรจุส่งของ
กระปุก	กือปุก	น.ภาชนะเครื่องปั้นดินเผา.และแก้ว ปากแคบขนาดเล็ก
กระเป๋า	ถุง	น.กระเป๋า(เสื้อ , กางเกง)
กระเป๋า	ฮี๊บ , เบ๊ะ(ทับศัพท์มาลายู)	น.สำหรับใส่เสื้อผ้า
กระสอบ	กือซ้อบ	น.เตรื่องสานหรือทอด้วยต้นกระจูดหรือป่านปอใช้บรรจุข้าวและของอื่นๆ
เก้าอี้	ก๊าวเอ๊	น.ที่ สำหรับนั่ง มีขาและพนักพิง มักยกย้ายไปมาได้

ข
ภาษากลาง	ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห				ความหมาย
ขยะ	คือย๊ะ				น. หยากเยื่อ , มูลฝอย
ขวด	ค้วด				น.ภาชนะกลวงใน ทรงสูง ส่วนคอถึงปากแคบ มีรูปต่างๆกันโดยทำด้วยแก้วและใช้ใส่น้ำ
ขวดโหล	ม^อล้อ				น.ขวดปากกว้าง
ขวาน	กือป๊ะ				น.เครื่องตัดหรือฟันทำด้วยเหล็ก มีชื่อเรียกหลายอย่างตามลักษณะที่ใช้ เช่น ขวานปุลู ใช้ตัดและถาก , ขวานหมู ใช้ตัด ถากฟัน , ขวานผ่าฝืน ใช้ตัด ผ่า
ขวาน	โหลกขวาน				น.ขวานขนาดเล็ก หน้าประมาณนิ้วครึ่ง ใช้เหน็บหลังเป็นอาวุธ
ข้อง	ค^อง				น.ภาชนะสานชนิดหนึ่งสำหรับใส่ปลา
เข่ง	เค^ง , กือฉะ				น.ภาชนะสานอย่างหนึ่งอยู่ในพวกตะกร้า
เข็มขัด	สายเอว				น.เครื่องคาดเอวชนิดหนึ่ง , สายรัดเอว
เขียง	เคี้ยง , กือด๋านเคี้ยง				น.ไม้รองรับการสับ หั่น มักเป็นแผ่นไม้กลมๆ
ค
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
คบ		ค็อบ		น.ของใช้สำหรับจุดไฟให้สว่าง ทำด้วยของแห้งเช่น ใบไม้และขี้กบ เอามัดเป็นดุ้นยาว เช่น คบเพลิง
ครก		คร็อกกือเบื่อ		ครกสำหรับตำเครื่องแกง
ครก		คร็อก		ครกไม้ขุด ตำข้าวด้วยสากไม้
ครก		คร็อกสี		ครกสีข้าวด้วยมือ
ครก		คร็อกบ็อด		ครกสำหรับโม่แป้ง
คอก		ขอก		น.ที่ล้อมขังสัตว์บางชนิด เช่น วัว ควาย ม้า หมู
ค้อน		ค่อน		น.ชื่อเครื่องมือที่มีหัวและด้าม สำหรับเคาะ ตอก ตี ทุบ
คอนกรีต		ปู๋น		น.วัสดุก่อสร้างประกอบด้วยซีเมนต์ ทราย หิน และน้ำ ผสมเข้าด้วยกัน
เครื่อง		เขรื่อง		น.สิ่งสำหรับประกอบกันหรือเป็นพวกเดียวกัน เช่น เครื่องรถ เครื่องเรียน เครื่องแป้ง
เครื่องกัณฑ์		เขรื่องกั๋น		น.เครื่องไทยธรรมถวายพระเทศน์ , สิ่งของสำหรับถวายพระเทศน์
เคียว		หมีดทั่บ		น.เครื่องมือเกี่ยวข้าวและหญ้า ทำด้วยเหล็ก รูปโค้งมีคม

ฆ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ฆ้อง		ค่อง	น.เครื่องตีให้เกิดเสียงอย่างหนึ่ง ทำด้วยโลหะผสมรูปร่างเป็นแผ่นวงกลมมีขอบยื่นลงมารอบตัวเรียกว่าใบฉัตร มีปุ่มกลมตรงกลางสำหรับตี

ง
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ง่าม		หงาม	น.ไม้หรือเหล็กที่แยกออกเป็น2ขา หรือ3ขา
ง้าว		หง้าว	น.อาวุธรูปคล้ายดาบมีด้ามยาว

จ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
จรวด		จร๊วด , จือร๊วด	น.ชื่อดอกไม้ไฟชนิดหนึ่ง อาวุธหรือยานอวกาศที่ขับเคลื่อนด้วยความเร็วสูงมาก
จอก		โหลกจ๊อก , โหลกขัน	น.ภาชนะเล็กๆ รูปคล้ายขันสำหรับตักน้ำในขันใหญ่
จักรยาน		ร็อดที้บ	น.ยานพาหนะประเภทที่มี2ล้อ
จาน		ชาม (ชามข้าว)	น.ภาชนะรูปแบนๆสำหรับใส่สิ่งของต่างๆ
จาน		โหลกจาน	น.จานรองถ้วยกาแฟ
จีวร		จี๊วร , จี๋วร	น.เครื่องนุ่งห่มของพระสงฆ์
แจกัน		แจ๋กัน	น.ภาชนะสำหรับปักดอกไม้ตั้งเครื่องบูชา

ฉ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ฉลาก		ชือล้าก	น.เครื่องหมายจับสิ่งของสำหรับจับเสี่ยงทาย
ฉาก		ช้าก	น.เครื่องบัง เครื่องกัน และการแสดงละครตอนหนึ่งๆ เรียกฉากหนึ่งๆ ที่จัดขึ้นบนเวทีละครตามเรื่องราวที่จะแสดง
ฉาบ		ช้าบ	เครื่องตีประกอบจังหวะชนิดหนึ่ง รูปร่างเป็นแผ่นกลมคล้ายจาน
ฉิ่ง		ชิ^ง	เครื่องตีประกอบจังหวะชนิดหนึ่ง รูปร่างทรงกลมคล้ายถ้วย

ช
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ชฎา		ฉื่อด๋า	น.เครื่องสวมศรีษะรูปคล้ายมงกุฎ
ชะแลง		ฉื่อแลง	น.เครื่องมือชนิดหนึ่ง ทำด้วยท่อนเหล็กมีปลายแบน สำหรับงัดสิ่งของ
ชาม		แหม่ท^วย	น.ชื่อภาชนะสำหรับใส อาหาร รูปสูงก้นลึก
เชิงกราน		เชิงกร๋าน	น.เตาไฟปั้นด้วยดินยกตั้งได้ มีชานสำหรับวางฟืน
เชิงตะกอน		เชิงก๋อน	น.ฐานที่ทำขึ้นสำหรับเผาศพ
เชือก		เฉียก	น.สิ่งที่ทำด้วยด้ายหรือป่านปอเป็นต้น

ด
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ดาบ		ด๊าบ	น.มีดยาว
ด้าย		ด^ย	น.เส้นด้าย
ดิ่ง		โหลดดิ่ง	น.ลูกตุ้มสำหรับหาส่วนตรง
ดินประสิว		ดิ๋นซิ้ว	น.ชื่อของชนิดหนึ่งมักเกิดจากมูลค้างคาว
ดินระเบิด		ดิ๋นหรื่อเบิด	น.ดินปืนอย่างแรงใช้สำหรับระเบิด
ดินสอ		ดิ๋นสอ	น.เครื่องเขียนอย่างหนึ่ง
ดีบุก		ดี๋บุ^ก	น.แร่ธาตุลำดับที่ 50

ต
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ตลับ		ตือหลับ	น.ภาชนะอย่างหนึ่งสำหรับใสขี้ผึ้งสีปาก
ตะกร้า		กือแจ๋ง	น.ภาชนะสานโปร่งสำหรับใสสิ่งของ
ตะเกียง		ตือเกี่ยง	น.เครื่องใช้สำหรับตามไฟ
ตะเกือบ		ม่ายเกี๊ยบ	น.ชื่อเครื่องใช้สำหรับคีบอาหาร
ตะปู		เหล็กโคน	น.สิ่งทำด้วยโลหะ มีปลายแหลมหัวมนแบน
ตะหลิว		เจี่ยนสี๋	น.เหล็กปลายแบน มีด้าม ใช้แซะหรือตักของในกะทะ
ตู้		โต^	น.เครื่องใช้ใสเสื้อผ้าและเก็บของ
แตร		แตร๋	น.เครื่องเป่าทำด้วยทองเหลือง เป็นของมาจากยุโรป

ธ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ธูป		โธก	น.เครื่องหอมชนิดหนึ่งมีแกนทำด้วยก้านไม้เล็กๆ

บ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
โบว์		โบ๋	น.ผ้าที่ผูกให้เป็นช่อคล้ายดอกไม้
ใบฎีกา		ใบ๋ดี๋ก๋า	น.หนังสืออาราธนาพระสงฆ์ในการทำบุญ
ใบปลิว		ใบ๋ปลิ้ว	น.แผ่นกระดาษมีข้อความประกาศหรือโฆษณาเพื่อเผยแพร่แก่ประชาชนทั่วไป
ใบพัด		ใบ๋พัด	น.วัตถุที่มีลักษณะแบบมีรูปสำหรับใสแกนหรือเพลาให้หมุนได้
ใบเสร็จ		ใบ๋แส็ด	น.หนังสือลงชื่อรับเงิน

ป
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ปรอท		ปะร้อด	น.ธาตุชนิดหนึ่งมีลักษณะเหลวข้น
ประคต		รั๋ดค็อด	น.เครื่องคาดเอวหรืออกของพระภิกษุสามเณร
ประคำ		โหลกคำ	น.ลูกประคำ
ประทัด		โหลกทัด	น.ดอกไม้ไฟ
ปราสาท		ปราช้าด	น.เรือนที่มียอดเป็นชั้นๆ
ปากกา		ป๊ากกา	น.เครื่องสำหรับขีดเขียนชนิดหนึ่ง
ป้าย		ป^าย	น.แผ่นหนังสือหรือแผ่นเครื่องหมายที่บอกให้รู้
ปิ่น		ปิ๊น	น.เครื่องประดับสำหรับปักผมที่มุ่นเป็นจุก
ปี่		ปี๊	น.เครื่องดนตรีชนิดหนึ่งประเภทเป่า
ปืน		ปื๊น	น.อาวุธสำหรับยิงให้ลูกออกจากลำกล้องด้วยกำลังแรงระเบิดหรือแรงอัด
เปล		เปล๋	น.เครื่องสำหรับนอนใช้ไกวหรือโยก
แปรง		แปร๋ง	น.สิ่งของอย่างหนึ่งทำด้วยขนสัตว์

ผ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ผ้า		พ^า	น.สิ่งที่ทำด้วยเยื่อใยเช่นฝ้าย ไหม ขนสัตว์
ผ้าขาวม้า		พ^าชั่กอ๊าบ	น.ผ้ารูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ใช้ประจำตัวคนไทยแต่ก่อน
ผ้าขี้ริ้ว		พ^าร่าย	น.ผ้าเก่าๆ ขาดๆไว้ถูบ้าน
ผ้าเช็ดหน้า		พ^าแซ่ดหน่า	น.ผ้าผืนเล็กรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส สำหรับเช็ดหน้า
ผ้าโสร่ง		พ^าซือหรง	น.ผ้านุ่งเป็นถุงมีลวดลายต่างๆ
ผ้านุ่ง		พ^าหนุ่ง	น.ผ้าสำหรับนุ่งชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า

พ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
พร้า		พร่า	น.มีดขนาดใหญ่
พลุ		โผละ	น.ดอกไม้ไฟชนิดหนึ่ง
พัด		พั๋ด	น.เครื่องโบกหรือกระพือลม
เพชร		แพ่ด	น.ชื่อแก้วที่แข็งที่สุด
ไพ่		ผ่าย	น.เครื่องเล่นการพนันอย่างหนึ่ง

ม
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
มณี		ม่านี	น.แก้วหินมีค่าสีแดง
มรกต		มอร่ะก็อต	น.ชื่อรัตนะอย่างหนึ่งมีสีเขียว
มีด		หมีด	น.เครื่องมือสำหรับฟัน  ผ่า
มีดโกน		หมีดโก๋น	น.มีดสำหรับโกนผมหรือโกนหนวด
มีดดาบ		หมีดด๊าบ	น.มีดขนาดใหญ่
มีดตอก		หมีดต๊อก	น.มีดขนาดกลาง

ย
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ยาเส้น		บื่อเก๋า	น.ยาสูบชนิดหนึ่งที่หันใบยาเป็นเส้นๆ
ยาง		หย่าง	น.ยางรถ

ร
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
รถ		ร็อด	น.ยานที่มีล้อสำหรับเครื่องที่
ร่ม		หร่อม	น.สิ่งสำหรับที่ใช้ก่งกันแดด
รอก		โหลกหรอก	น.เครื่องผ่อนแรงรูปคล้ายล้อ มีแกนหมุนได้รอบตัว
รองเท้า		เกื๊อก	น.เกือก
รูป		โหรบ	น.ตัวอย่าง ของที่ปรากฏแก่ตา

ล
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ลวด		หลวด	น.โลหะที่ทำเป็นเส้นยาวๆ
ลิ้นชัก		ลิ๋นชั๋ก	น.ส่วนที่สอดอยู่ด้านหน้าตู้และโต๊ะ
เลื่อย		เหลื่อย	น.เครื่องมือสำหรับตัด มีหลายชนิด ใบเลื่อยทำด้วยเหล็กกล้า

ว
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
วิทยุ		วิ่ดถิยุ	น.กระแสคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าชนิดเคลื่อนที่ไปตามอากาศโดยไม่ต้องใช้สาย
แว่นตา		แหว๋นต๋า	น.เครื่องใช้กับดวงตา

ศ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
ศร		สอน	น.อาวุธชนิดหนึ่งประกอบด้วยคันสำหรับยิง
ศิลา		ซิลา	น.หินผา

ส
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
สบู่		ซือบู่	น.สิ่งปรุง มีด่าง ไขมัน ประสมกันทำเป็นก้อนใช้ฟอกตัวชำระล้าง ฟอกเสื้อผ้า
สไบ		ซือไบ๋	น.ผ้าแถบ  ผ้าคาดอกผู้หญิง
สลัก		ซือหลัก	น.ลิ่ม  หมุด
สลาก		ซือล๊าก	น.ป้ายบอกชื่อยา
สว่าน		ซือว่าน	น.เครื่องมือช่างไม้ปลายเป็นเกลียวแหลมสำหรับเจาะ
สวิง		ซือหวิง	น.เครื่องช้อนปลาเป็นถุงปากกลม
สากกะเบือ		ว้ากกือเบือ	น.สากไม้สำหรับตำข้าวเบือหรือน้ำพริก
สิ่ว		ซิ๋ว	น.ชื่อเครื่องมือชนิดหนึ่งสำหรับเจาะ
เสียม		จ็อบเส่อ	น.เครื่องขุดดินทำด้วยเหล็ก
เสื้อ		เซื^อ	น.เครื่องสวมกายทำด้วยผ้า

ห
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
หม้อ		ม^อ	น.ภาชนะประเภทหนึ่งมีรูปทรงต่างๆ
หยก		หย็อก	น.หินมีราคาดีชนิดหนึ่ง
หิน		หึน	น.ธาตุแข็งชนิดหนึ่ง
หีบ		ฮี้บ	น.ภาชนะใสสิ่งของ
เหยือก		เยื้อก	น.ภาชนะใส่น้ำ

อ
ภาษากลาง		ภาษาถิ่นตากใบ เจ๊ะเห	ความหมาย
อาวุธ		อ๋าวุ่ด	น.เครื่องมือที่ใช้ในการทำร้าย

หมายเหตุ    -คำที่ทำเครื่องหมาย “ ^” ไว้เหนือคำ เช่น ภาษากลาง คำว่า “ ข้าว ” ภาษาตากใบ อ่านว่า “ค^าว” ซึ่งออกเสียงผิดกัน (ไม่มีวรรณยุกต์) ดังนั้นจึงจำเป็นต้องใช้เครื่องหมาย “ ^”  ไว้เหนือคำ เพื่อให้ออกเสียงสูงแล้วลดลง จึงจะถูกต้องกับการออกเสียงของภาษาตากใบ

-คำที่ทำเครื่องหมาย “ _” คือ คำที่ออกเสียงไม่ตรงตามพยัญชนะในภาษากลาง แต่เป็นเสียงภาษาตากใบ โดยเฉพาะ เมื่อหาพยัญชนะเพิ่มเติมไม่ได้ จึงใช้พยัญชนะที่ออกเสียงใกล้เคียงที่สุดมาเทียบแทน และขีดเส้นใต้คำเอาไว้ เช่น ภาษากลาง คำว่า “ออม” ภาษาตากใบ อ่านว่า “อ๋อม” เป็นต้น